بررسی و تحلیل ساختمان جمله در بوستان سعدی

Authors

اکبر صیادکوه

دانشگاه شیراز حسن دست موزه

شیراز

abstract

افصح المتکلمین، سعدی شیرازی، از بزرگ ترین ارکان ادب پارسی است. نقادان ِسخن از قدیم شیوه هنری وی را سهلِ ممتنع نامیده اند. عنوانی متناقض نما که نه تنها نکته ای بر خواننده نمی گشاید بلکه او را در ابهامی بیش تر فرو می بَرد. از آن جا که برای پی بردن به راز و رمز زبان شگفت­انگیز وی راهی جز بررسی علمی و موشکافانه آثار وی نیست، به همین سبب بر آن شدیم تا ساختمان جمله های بوستان را به شکلی کاملاً علمی و آماری بررسی نماییم. بدین منظور 1100 بیت از بوستان را که از مهم ترین آثار شیخ اجل است، به عنوان جامعه آماری از متن برگزیدیم و از دیدگاه «ساختمان جمله» بررسی نمودیم و پس از آن به مستقیم یا غیر مستقیم­بودن جمله­ها پرداختیم. مبانی نظری و تعاریف اصطلاحات را از کتاب «جمله و تحول آن در زبان فارسی» فرشیدورد برگرفته ایم که به نسبت دیگر دستورنویسان، با حوصله بیش تری بدین موضوع پرداخته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کارکرد جمله های مرکب در بوستان سعدی

افصح‌المتکلمین، سعدی شیرازی، از بزرگ‌ترین ارکان ادب پارسی است. بخشی از صیت و شهرت سعدی در گرو سعدی­نامه یا همان بوستان است که از مثنوی­های اخلاقی برجسته و باارزش حوزۀ زبان و ادب پارسی است. این کتاب بی­مانند،زبان سخته و پیراسته­ای دارد که نظر هر مخاطبی را به خود جلب می­کند. این میزان از شایستگی در گرو ِشگردهای هنری و زبانی فراوانی است که شیخ اجل به­کار بسته است. از ویژگی­های دستوری آن، استفادۀ گس...

full text

بررسی ساختار جمله ها در بوستان سعدی

چکیده بررسی ساختار جمله ها در بوستان سعدی به کوشش حسن دست موزه افصح المتکلمین، سعدی شیرازی، از بزرگ ترین ارکان ادب پارسی است. نقادان سخن از قدیم شیوه ی هنری وی را سهلِ ممتنع نامیده اند؛ عنوانی متناقض نما که نه تنها نکته ای بر خواننده نمی گشاید بلکه او را در ابهامی بیش تر فرو می بَرد. در این پژوهش که کاملاً جنبه ی آماری دارد، با تدبیری خاص، 1100 بیت از بوستان به عنوان جامعه ی آماری از متن...

15 صفحه اول

بررسی و تحلیل تلمیح و انواع آن در بوستان سعدی

در ادب فارسی کمتر شاعری را می ‌توان پیدا کرد که شعرش به اندازه سعدی از قرآن و روایات تأثیر گرفته باشد؛ او از همان ابتدای بوستان تسلط بی‌ نظیر خود را به کلام الله و احادیث نشان می ‌دهد. وی مانند دیگر گویندگان و نویسندگان پارسی‌ گوی به شیوه­ های بدیعی و گوناگون از قرآن و حدیث بهره برده است. گاه از بخشی از آیه یا حدیث، گاه به معنی و مفهوم آن‌ ها و گاه با تلمیح و اشاره به یک واژه، سخن خود را مرشّح ک...

full text

بررسی عنصر شخصیت در حکایت‌های بوستان سعدی

بلاغت و رسایی سخن شیخ اجل با عوامل متعددی پیوند دارد. او از هر فرصتی برای به اوج رساندن کلام خود و تسخیر بیشتر مخاطب بهره می‌جوید. اگرچه هدف اصلی سعدی حکایت پردازی نبوده است، بلکه از حکایت بیشتر به عنوان ابزاری برای تبیین دقیق‌تر اهداف تعلیمی و تربیتی خویش و همراه کردن مخاطب با خود بهره می‌گیرد، اما باریک بینی‌ها و ظرافت‌کاری‌های آگاهانه‌ی او در گزینش افراد یا اشخاص و عناصر حکایت‌ها نیز در بلاغ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
متن شناسی ادب فارسی

جلد ۸، شماره ۱، صفحات ۵۵-۷۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023